Genel anlamda davranış; bir
organizmanın gösterdiği her türlü tepki, organizmanın, çevrede veya çevreyle
olan ilişkisinde değişiklik oluşturan eylemleridir (Solak 2005). Kurumsal
davranış, organizasyondaki kişi ve grupların “nasıl ve neden davrandıkları”
sorularına cevap bulmak, ilişkiler, ilişkilerin kurulmasında kullanılan araçlar
ve bunlarla kurumsal yapı arasındaki etkileşimlerle ilgilidir (Küçük 2005).
Kurumsal davranış, kurum kültürünün
bir sonucudur. Kurum kültürü çalışanların davranışlarını ve kuruluşun şeklini
etkileyen değer yargıları ve davranış tarzı sistemini ifade etmektedir. Kurum
kültürü kısaca bir şirketin paylaştığı değerler, inançlar ve davranışlar olarak
tanımlanabilir (Okay 2000). Bir başka tanımda kurum kültürü, liderler tarafından
öncülük edilen, çalışanlar tarafından paylaşılan, firmada işlerin nasıl
yapıldığını açıklayan temel varsayımlar, inanç ve değerler olarak tanımlanır
(Macintosh 2007). Schein, örgüt kültürünü “içsel bütünleşme ve dışsal uyum
sürecinde karşılaşılan sorunları çözmek için belirli bir grubun üyeleri
tarafından öğrenilen, geçerliliği kanıtlanmış ve dolayısıyla yeni üyelere,
sorunlara ilişkin doğru bir algılama, düşünme ve hissetme yolu olarak
aktarılacak kadar etkin, paylaşılmış temel varsayım örüntüleri” olarak
tanımlamaktadır (Kaya 2008).
Kurum
kültürü, davranışsal uyum için önemli bir mekanizma olarak görülmektedir. Kurum
kimliğini oluşturan unsurlardan olan kurumsal davranış için temel
oluşturmaktadır. Güçlü bir kurum kültürü çalışanların genel ruh halini
etkilemekle kalmaz, özellikle çalışanların kurumlarını algılamalarının
iyileştirilmesinde de katkıda bulunur (Gemlik 2007). Kurum kültürü,
organizasyonun dışarıdan algılanmasını da önemli derecede etkilemektedir.
(Macintosh 2007). Müşteri beklentilerinin ve ihtiyaçlarının kurumun öncelik
sıralamasında en önde olduğu yönünde motive olmuş çalışanların oluşturduğu
şirket kültürü, olumlu imaj oluşturacaktır (Kandampully 2007). Bir örgütün
personeli, örgütün insanlarda vücut bulmuş somut davranış biçimini yansıtır.
Personel, insan ilişkilerinin ve örgütle ilişkide bulunan kişilere karşı
muamele biçiminin açık bir göstergesidir (Bulut 2003). Etik kurallara riayet
eden ve ona göre davranış sergileyen kurumlar daha güvenilir olarak
algılanırlar. Müşteriler onlara karşı daha olumlu düşünceler beslerler (Bailey
2005).
Mevcut, resmi, kurumsal davranışın
ötesinde, işgörenlerin yaratıcı ve içten davranışları olarak ele alınan ilave
rol davranışlarının bireysel temelinde çalışanların “enerjilerini örgütün
gelişimine gönüllü bir şekilde katma istekliliğinin” yattığı ifade edilmiştir.
Dolayısıyla bu isteklilik; planlanmamış, doğal, işbirliğini temel alan, örgütü
koruyucu ve örgütün imajını geliştirici faaliyetlere yöneliktir (Altuntaş
2006). Biçimsel olan veya olmayan kurumsal davranış, kurum imajının paydaşlara
yansıtılmasını sağlayan bir araçtır (Highhouse 2007).
Neslihan DERİN- Erkan T. DEMİREL
0 yorum: